Cuốn Letters from a Stoic của Seneca có nội dung hữu ích về cách sống. Cuốn này hiện chưa có bản dịch tiếng Việt được xuất bản. Tuy nhiên trên trang spiderum.com có blogger là A Dreamer đã dịch một phần. Thư viện Xuân xin phép tác giả được trích dẫn bài dịch đó tại đây để giới thiệu với độc giả.
Về cuốn Letters from a Stoic của Seneca
Sức mạnh và sự giàu có mà Seneca the Younger (c.4 BC - AD 65) có được khi làm bộ trưởng của Nero đã mâu thuẫn với niềm tin khắc kỷ của ông. Tuy nhiên, ông là nhân vật xuất sắc của tuổi của mình. Triết lý khắc kỷ mà Seneca tuyên bố trong các tác phẩm của mình, sau này được Marcus Aurelius ủng hộ, đã cung cấp cho Rome một cây cầu có thể vượt qua đối với Kitô giáo. Đóng góp lớn của Seneca cho chủ nghĩa khắc kỷ là tinh thần hóa và nhân bản hóa một hệ thống có vẻ lạnh lùng và phi thực tế.Được chọn từ Epistulae Morales ad Lucilium, những lá thư này minh họa cho những lý tưởng chính trực được Stoics ngưỡng mộ và thể hiện lối sống tốt đẹp khi nhìn từ quan điểm của họ. Họ cũng tiết lộ trước thời gian của ông có bao nhiêu ý tưởng của Seneca - sự ghê tởm của ông đối với các chương trình trên đấu trường hoặc sự chỉ trích của ông về sự đối xử khắc nghiệt của nô lệ. Triết lý trong giọng điệu và được viết theo phong cách 'nhọn' của Thời đại Bạc La-tinh, những 'bài tiểu luận ngụy trang' này rõ ràng được Seneca nhắm đến cho hậu thế.
Bức thư số 1
Bạn thân mến!
Xin hãy làm việc này, bạn của tôi: Khẳng định quyền tự do làm chủ thời gian của bạn. Hãy nhìn nhận những khoảng thời gian bị lấy mất khỏi cuộc sống của bạn, bất kể do bị lãng phí, bị cướp mất, hay chỉ vô tình trôi qua mà thôi. Tuy nhiên, không có sự mất mát nào đáng thất vọng bằng khi không cẩn thận mà mất. Vì vậy, hãy kiểm tra cẩn thận, và bạn sẽ thấy khi bạn không sống chuẩn, phần lớn thời gian bị lãng phí, khi bạn lười nhác, hầu hết thời gian mất đi, nhưng khi bạn không để ý, bạn mất toàn bộ thời gian của mình.
Liệu bạn có thể chỉ cho tôi dù chỉ một người định giá cho thời gian của anh ấy, hay ai thực sự biết giá trị của một ngày, hoặc người nào nhận ra rằng mỗi ngày anh ta đang chết dần? Chúng ta đã sai khi nghĩ rằng cái chết ở tương lai: thực ra nó đến với ta mỗi ngày, bằng chứng là toàn bộ quá khứ của ta thực ra đều đã chết rồi đó.
Vì vậy, hãy thực hiện điều bạn đã nhắc đến trong thư: trân trọng từng giờ từng phút. Nếu kiểm soát tốt ngày hôm nay, bạn sẽ thấy ta không còn phải phụ thuộc quá nhiều vào ngày mai. Khi bạn trì trệ, cuộc sống sẽ vượt bạn và mọi thứ sẽ vội vã trôi qua trong đời. Tất cả mọi thứ chúng ta có đều phụ thuộc vào người khác, của người khác, chỉ có thời gian là thực sự của ta mà thôi. Đó là thứ tự nhiên thực sự ưu ái dành cho mỗi người, nhưng trớ trêu thay nó cũng dễ dàng bị đánh cắp bởi bất cứ người nào khác. Đây là một điều ngờ nghệch thú vị của cuộc sống: khi người khác mượn ta thứ gì, dù là rẻ nhất, họ ghi nhớ khoản nợ của họ. Vậy mà không ai đếm xỉa gì đến việc họ đã sử dụng thời gian của ta, thứ duy nhất mà ngay cả người cẩn thận có uy tín nhất cũng không thể trả lại.
Bạn hỏi tôi: Vậy ông đang dùng thời gian như thế nào, mà ở đó mạnh mồm bày đặt khuyên răn? Tôi có thể thoải mái thừa nhận: đúng, tôi đang lãng phí khá nhiều thời gian. Nhưng điều tôi làm được là tôi ghi chép lại, và vì vậy tôi biết rõ cái gì đang lấy đi thời gian của tôi, tại sao và như thế nào? Tôi có thể chỉ ra chính xác những thứ làm xao nhãng bản thân.
Nhưng, hoàn cảnh hiện tại của tôi cũng giống như với một người bị dồn xuống cảnh bần cùng mà không phải lỗi của họ: người ngoài sẽ dễ dàng đồng cảm với họ, nhưng không mấy ai sẽ tìm đến để giúp đỡ. Tại sao ta phải nghĩ về điều đó? Là vì một người không thực sự nghèo, nếu anh ta còn hài lòng với những thứ mà anh ta có, dù chỉ là chút ít. Tuy nhiên, tôi vẫn mong muốn bạn giữ gìn những gì là của mình (ý chỉ khoản thời gian còn lại, vì Lucilius cũng già cả rồi). Và hãy khởi đầu thật sớm. Vì các cụ vẫn bảo: "Người ta chỉ biết tiết kiệm khi của cải đã gần hết mà thôi". Và cấn thì thường không những ít mà còn rất kém chất lượng nữa cơ.
Theo spiderom.com
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét